ABD yaptırımlarının coğrafyası genişliyor: Hedefteki ülke Çin
Bloomberg’in haberine göre, ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Çin’den Rusya’ya tedarik edildiği iddia edilen çiplere yaptırım uygulamayı planlarken, konuyla ilgili bilgi sahibi olan ve duyurudan önce isimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililere göre Washington, gün içerisinde mevcut ihracat kontrolleri ve kısıtlamaların kapsamını genişleteceği yeni yaptırımları duyuracak.
Yeni yaptırımlarda özellikle çip satışlarına odaklanılacağı iddia edilirken, ABD’nin, Rusya’nın askeri operasyonunu sürdürebilmesini destekleyen teknolojilere erişimini engellemeyi hedeflediğine dikkat çeken Bloomberg, haberinde, “Rusya hala füzelerinde ve savaş alanı için kritik olan diğer girdilerde kullanılmak üzere üçüncü taraf ülkelerden çip tedarik etmeyi başarıyor” ifadelerini kullandı.
Gerilimde yer alan her iki tarafa da herhangi bir askeri yardımda bulunmadığının altını çizen Pekin’e karşı, farklı bahanelerle yaptırım ve farklı gümrük kısıtlamaları getirmekten çekinmeyen Washington’un, yeni yaptırım listesine yeni mikroçip ve yarı iletken ürün kodları ekleyerek kısıtlanan ürün kategorilerini genişleteceği kaydedildi.
Washington’un aynı zamanda yeni yaptırım ilanında Rusya’ya mal aktardığını iddia ettiği Hong Kong merkezli kuruluşları adresleriyle birlikte paylaşacağı da eklendi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, Rusya’ya karşı yaptırımlar konusunda yeni tedbirlerin alınacağını doğrularken, ancak ayrıntılar hakkında konuşmaktan kaçındı.
Kirby, salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada “Rus savaş makinesinin maliyetlerini artırmaya devam edeceğiz ve bu hafta etkili bir dizi yeni yaptırım ve ihracat kontrolü eylemi açıklayacağız” diye konuştu.
Biden’ın bu hamlesi, G7 liderinin İtalya’daki zirvesine katılmaya hazırlandığı ve liderlerin en önemli kaygılarından birinin Ukrayna’ya yardımı arttırmak ve Rusya’yı daha da kısıtlamak için yeni yollar bulmak olacağı bir dönemde gelirken, Biden, perşembe günü Vladimir Zelenskiy ile de görüşecek.
Bloomberg’e konuşan kaynaklara göre yaptırımlardaki en büyük değişikliklerden biri, ABD’nin, üreticilerin ya da üçüncü taraf satıcıların Rus askeri kuruluşlarına yarı iletken, çip ve diğer teknolojik malları satmak için ihracat lisansı almasını gerektiren şartları nasıl uygulayacağı ile ilgili.
Asıl neden ABD ve Çin arasındaki çip çekişmesi mi?
Dünyanın iki büyük ekonomik gücü konumunda olan ABD ve Çin arasındaki teknolojik üstünlük mücadelesi giderek artarken, Çin’in küresel çip üretiminde önemli bir seviyeye gelmesini tehdit olarak algılayan ABD, bunun önünü kapamak adına farklı bahaneler öne sürerek kısıtlamalar uyguluyor.
Çin’in Intel ve AMD çiplerini devlet kurumlarında yasaklaması ve ABD’nin ise Çin teknoloji devi Huawei ile ilişkili çip üreticilerine yaptırım uygulamasının bu rekabetin en güçlü örnekleri olarak sıralanabileceği son dönemde, ABD’nin, müttefiklerine ve Batı ülkelere Çin’den yarı iletken gibi ürünler almamaları konusunda baskı yaptığı zaten biliniyor.